Biodiversiteit is kortweg de verscheidenheid aan leven in een gebied. Het gaat dus niet alleen over bloemen, bomen en beesten. Het is het totaalpakket aan levende organismen en systemen én de samenhang daartussen. Biodiversiteit is belangrijk voor een goede balans in de natuur en draagt bij aan een hoge kwaliteit van leven. Een van de belangrijkste opgaven bij de gebiedsontwikkeling van de zand- en grindindustrie is het vergroten van de biodiversiteit: de sector zorgt immers voor grootschalige nieuwe natuur.
De invloed van de mens op de natuur is groot. Nationale en internationale organisaties trekken al langere tijd aan de bel: als de mensheid zo doorgaat, dreigt de komende decennia een miljoen planten- en diersoorten uit te sterven. Om dat te voorkomen, moeten overheid, maatschappelijke organisaties, kennisinstellingen en bedrijfsleven de handen ineenslaan. Behalve op gemeentelijk, provinciaal en nationaal niveau, is er op Europees en mondiaal niveau samenwerking nodig. Dat gebeurt ook al, bijvoorbeeld met het sluiten van het Biodiversiteitsverdrag voor het bewaken van de biodiversiteit wereldwijd.
De winning van delfstoffen draagt bij aan een grotere biodiversiteit, zo blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Wageningen. De onderzoekers keken naar de biodiversiteit in 24 Nederlandse natuurgebieden, 5 jaar vóór en 5 jaar ná winning. In bijna alle gebieden was de diversiteit toegenomen na winning. Dit gold voor nagenoeg alle dier- en plantsoorten zoals dagvlinders, libellen, vaatplanten en vogels.
Het onderzoek concludeert dat delfstoffenwinning als een motor voor de gebiedsontwikkeling dient en dat veel van de huidige natuur er niet zou zijn zonder delfstoffenwinning. De nieuwe natuur levert een significante bijdrage aan de biodiversiteit.
1 Vliegenthart, A. & F.F. van der Zee, 2018. Delfstofwinning en Natuur; Wageningen Environmental Research Rapport 2873
Diverse werklocaties van Teunesen zijn nu natuurparels. Een mooi voorbeeld is het gebied Koningsven – De Diepen bij Milsbeek, waar Teunesen met Natuurmonumenten samenwerkt. Na inrichting van de natuur keren hier ruim 150 hectare hoogveen, kleine zeggenmoeras en blauwgrasland terug. Ook internationaal is dit project opgemerkt. Koningsven – De Diepen heeft de Europese Sustainable Development Award 2019 (Special award for biodiversity) ontvangen.
Foto: Kruijsen Foto Design, 2012
Het landschap ten zuiden van de Stippelberg bij Bakel en Milheeze is in de afgelopen jaren ingrijpend gewijzigd. Intensieve veehouderij maakte daar plaats voor een waterrijk natuurgebied. Inmiddels is het een uitgestrekt natuurgebied, waar bijzondere soorten planten zoals de kleine zonnedauw en moeraswolfsklauw en de blauwvleugelsprinkhaan zich vestigen. Als aanvulling op de zandwinning is er in de omgeving veel nieuwe natuur aangelegd. Deze natuur draagt bij aan nieuwe natuurlijke verbindingen door het overwegend agrarische landschap. Hierdoor kunnen plant- en diersoorten zich gemakkelijker verspreiden over de omgeving.
Teunesen zorgt voor nieuwe leefgebieden voor dieren. De kleine watersalamander kon zich op de werklocatie in Knappheide in Duitsland eerst rustig op een nieuwe plek vestigen, voordat de zandwinning startte. Ook oogst Teunesen elk jaar veel lof voor het Duitse Wildbienen-project. Met ‘huizen’ voor wilde bijen, nestelkastjes en bloemenweiden krijgen wilde bijen een steuntje in de rug. Het project leverde de eerste prijs op bij de Duitse branchevereniging MIRO (Mineralische Rohstoffen in Deutschland) en een nominatie bij de Europese branchevereniging voor zand- en grindproducenten, de UEPG (Union Européenne des Producteurs de Granulats).